Mae’n bwysig siarad.

Yn 2020, COVID-19 oedd y trydydd prif achos marwolaeth yn ôl y Deyrnas Unedig. Ond mae'r effaith hyd yn oed yn fwy. Rydym yn pentyrru galar ar ben galar, ac mae'r effeithiau corfforol a meddyliol yn ddinistriol. Mae pryder ac iselder ar gynnydd, ac nid ydym eto wedi deall effaith domino lawn y pandemig hwn.

Mae pobl yn poeni ac yn galaru ar lefel newydd. Mae angen adnodd dibynadwy arnyn nhw i'w helpu i ymdopi â'u galar, mewn ffordd sy'n iach ac yn arwain at wir obaith, sy'n rhoi cyfle enfawr i aelodau o’r Eglwys. Am y rheswm hwn, mae'n bwysicach nag erioed bod aelodau yn teimlo'n gyffyrddus yn arwain sgyrsiau ac yn barod i gerdded trwy alar gyda'u teulu neu cymdogion.

Waeth bynnag y rheswm dros y galar, dyma bum cwestiwn syml i'w gofyn i unrhyw unigolyn sy'n galaru er mwyn deall sut i gynnig gofal ysbrydol orau.

1. Sut ydych chi wedi bod ers i ni siarad ddiwethaf?

Gall dechrau gydag ymholiad cyffredinol helpu unigolyn i agor ei telerau eu hun. Bydd clywed pa wybodaeth maen nhw'n arwain gyda hi yn caniatáu ichi ddeall ble i fynd â'r sgwrs a beth maen nhw'n teimlo'n gyffyrddus yn ei drafod.Weithiau nid yw'r cwestiwn hwn yn darparu llawer o wybodaeth. Os gwelwch fod hynny'n wir, peidiwch â phoeni. Yn hytrach, dilynwch gwestiynau ychwanegol.

2. A oes unrhyw gwestiynau neu bryderon ydych chi wedi bod yn meddwl amdanynt ers ein sgwrs ddiwethaf?

Os yw'r cwestiwn hwn yn esgor ar ymateb clir, yna cymerwch sylw o sut maen nhw'n ateb. Sut mae'n cael ei fframio? Beth yw eu tôn? A oes ymdeimlad o sioc, anobaith, neu fwy o chwilfrydedd diniwed? Efallai fod ganddyn nhw bryderon sy'n dangos pryder neu drallod ond sy'n ei chael hi'n anodd mynegi'r teimlad neu'r meddyliau. Os bydd hynny'n digwydd, awgrymwch bosibiliadau a fydd yn eu cynorthwyo i fynegi'r emosiwn oherwydd po fwyaf annelwig yw pryder, y mwyaf difrifol y gall fyw yn eu meddwl.

3. Pa sefyllfaoedd neu brofiadau a ysgogodd y pryderon hyn?

Peidiwch byth â chymryd yn ganiataol eich bod chi'n gwybod ffynhonnell galar rhywun. Er y gall fod digwyddiadau neu amgylchiadau yr ydych yn ymwybodol ohonynt, mae galar yn gymhleth. Gall y cwestiwn dilynol hwn egluro'r arwyddocâd sydd ynghlwm wrth y pryderon. Mae gofyn am fanylion yn cynnig mwy o fanylion sy'n dod â chi'n agosach at ddealltwriaeth gydlynol y maen nhw'n delio â hi.

4. A oes mwy o densiwn yn eich cartref y dyddiau hyn?

Nid yw galar yn effeithio ar un unigolyn yn unig. Mae'n treiddio i fywydau'r rhai sydd yng nghyffiniau'r dioddefwr. Gall y cwestiwn hwn helpu i ddeall sut mae amgylchedd rhywun yn effeithio ar eu galar neu gynorthwyo'r unigolyn i ddeall sut y gall ei galar fod yn effeithio ar eraill yn eu cartref. Yn dibynnu ar sut maen nhw'n ateb y cwestiwn hwn, efallai y bydd angen cael trafodaethau ychwanegol i olrhain y cynnydd ar y gwrthdaro a sicrhau nad yw'n gwaethygu. Waeth beth, dylai eich geiriau ddarparu empathi a chyfleu gwerthfawrogiad am yr hyn y mae'r person yn ei rannu.

5. A oes gennych unrhyw anghenion corfforol y gallai ein heglwys eu diwallu?

Bydd gan unigolyn sy'n galaru anghenion, ond efallai na fydd yn gofyn yn wirfoddol am help. Mae gan yr eglwys amrywiaeth o adnoddau i gefnogi unigolion sy'n poeni fel hyn a gall gofyn y cwestiwn hwn fod yn fan cychwyn ar gyfer dod ag iachâd. Mae unrhyw rôl gadarnhaol y gall yr eglwys ei chwarae wrth gysylltu â rhywun sy'n dioddef o golled yn fuddiol a bydd yn ychwanegu atynt yn teimlo eu bod yn cael eu caru a'u cefnogi.

6. Sut alla i fod yn gweddïo drosoch chi a'ch teulu?

Gwyddom fod pŵer mewn gweddi. Peidiwch byth â cholli'r cyfle i ofyn i rywun sy'n galaru am ei anghenion gweddi penodol. Ond peidiwch â gofyn yn unig, gweithredwch ar unwaith. Gweddïwch drostyn nhw ar ddiwedd y sgwrs. Gall gweddi eu helpu i ail-lunio eu persbectif ar y treial y maent yn ei wynebu a symud i agwedd fwy gobeithiol.

Nid yw llawer o unigolion yn barod i roi ystyr i'r hyn maen nhw'n delio ag ef, felly ceisiwch ddal yn ôl rhag cynnig gofal trwy rannu sut mae Duw yn gweithio trwy'r golled. Yn y pen draw, byddant yn barod i gael y drafodaeth ond gall ei gael yn rhy gynnar fod yn niweidiol. Rydych chi'n chwarae rhan effeithiol gan fod gennych y fraint i gysylltu eraill â'n Duw hollalluog trwy sgwrsio'n ofalus.

Cofiwch wrando’n dda, peidio a mynegi barn, anogwch ddeialog a gweddiwch yn daer i Dduw ei harwain allan o’r tywyllwch.